ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ Biography of Chhatrapati Shivaji Maharaj chhatrapati shivaji maharaj jeevana charitre information in kannada
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ
ಈ ಲೇಖನಿಯಲ್ಲಿ ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ post ನಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಅನುಕೂಲವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
Biography of Chhatrapati Shivaji Maharaj in Kannada
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮರಾಠಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಥಾಪಕರು. ಅವರನ್ನು ಅವರ ಕಾಲದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಯೋಧರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ, ಅವರ ಶೋಷಣೆಗಳ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಜಾನಪದದ ಭಾಗವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ತನ್ನ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ಮಹಾನ್ ಆಡಳಿತ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ, ಶಿವಾಜಿ ಬಿಜಾಪುರದ ಅವನತಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಆದಿಲ್ಶಾಹಿ ಸುಲ್ತಾನರಿಂದ ಎನ್ಕ್ಲೇವ್ ಅನ್ನು ಕೆತ್ತಿದನು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮರಾಠಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲವಾಯಿತು. ತನ್ನ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಂತರ, ಶಿವಾಜಿ ಶಿಸ್ತಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಆಡಳಿತದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸಮರ್ಥ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದರು. ಶಿವಾಜಿಯು ತನ್ನ ನವೀನ ಮಿಲಿಟರಿ ತಂತ್ರಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ, ಅದು ತನ್ನ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಲು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ವೇಗ ಮತ್ತು ಆಶ್ಚರ್ಯದಂತಹ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಲ್ಲದ ವಿಧಾನಗಳ ಸುತ್ತ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ.
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜ್: ಜನನ, ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ
ಫೆಬ್ರವರಿ 19 ರಂದು 1630 ರಲ್ಲಿ ಪುಣೆಯ ಶಿವನೇರಿ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಶಿವಾಜಿ ಷಾಜಿ ಭೋಸ್ಲೆ ಮತ್ತು ಜಿಜಾ ಬಾಯಿಯ ಮಗನಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಅವರ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ದಾದಾಜಿ ಕೊಂಡ-ದೇವ್ ಅವರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು, ಅವರು ಪರಿಣಿತ ಸೈನಿಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತಗಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಆಡಳಿತವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಡೆಕ್ಕನ್ ಆಡಳಿತ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಆಡಳಿತ ಚುಕ್ಕಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ‘ಅಸ್ತಪ್ರಧಾನ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಎಂಟು ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಿದರು.
17 ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪೂನಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭೋಂಸ್ಲೆ ಕುಟುಂಬವು ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭವನ್ನು ಅಹ್ಮದ್ನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಪಡೆದಾಗ ಹೊಸ ವಾರಿಯರ್ ವರ್ಗದ ಮರಾಠರ ಉದಯಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವರು ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸೈನ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮರಾಠ ಸರದಾರರು ಮತ್ತು ಸೈನಿಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡರು. ಶಿವಾಜಿ ಷಾಜಿ ಭೋಸ್ಲೆ ಮತ್ತು ಜೀಜಾ ಬಾಯಿಯ ಮಗ. ಶಿವಾಜಿ ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಅವರ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ದಾದಾಜಿ ಕೊಂಡ-ದೇವ್ ಅವರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು. ದಾದಾಜಿ ಕೊಂಡ-ದೇವ್ ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ಪರಿಣಿತ ಸೈನಿಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತಗಾರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಗುರು ರಾಮದಾಸ್ ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದರು, ಇದು ಅವರ ಮಾತೃಭೂಮಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ಹೆಮ್ಮೆ ತಂದಿತು.
ಶಿವಾಜಿ 1640 ರಲ್ಲಿ ಸಾಯಿಬಾಯಿ ನಿಂಬಾಳ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಶಿವಾಜಿ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೇ ಹುಟ್ಟು ನಾಯಕರಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರು. ಸಕ್ರಿಯ ಹೊರಾಂಗಣದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶಿವನೇರಿ ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಸಹ್ಯಾದ್ರಿ ಪರ್ವತಗಳನ್ನು ಪರಿಶೋಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೈಗಳ ಹಿಂಭಾಗದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅವರು 15 ವರ್ಷದವರಾಗಿದ್ದಾಗ, ಅವರು ಮಾವಲ್ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಸೈನಿಕರ ಗುಂಪನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು, ಅವರು ನಂತರ ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ವಿಜಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು.
ಬಿಜಾಪುರದೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಟ
1645 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಶಿವಾಜಿಯು ಪುಣೆಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಬಿಜಾಪುರ ಸುಲ್ತಾನರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಆಯಕಟ್ಟಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು – ಇನಾಯತ್ ಖಾನ್‌ನಿಂದ ಟೋರ್ನಾ, ಫಿರಂಗೋಜಿ ನರ್ಸಲಾದಿಂದ ಚಕನ್, ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿ ಗವರ್ನರ್‌ನಿಂದ ಕೊಂಡಾಣ, ಸಿಂಘಗಢ ಮತ್ತು ಪುರಂದರರೊಂದಿಗೆ. ಅವರ ಯಶಸ್ಸಿನ ನಂತರ, ಅವರು 1648 ರಲ್ಲಿ ಶಾಹಾಜಿಯನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲು ಆದೇಶ ನೀಡಿದ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಆದಿಲ್ ಷಾಗೆ ಬೆದರಿಕೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರು. ಶಿವಾಜಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮುಂದಿನ ವಿಜಯಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಬೇಕೆಂಬ ಷರತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ಶಹಾಜಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. 1665 ರಲ್ಲಿ ಶಹಾಜಿಯ ಮರಣದ ನಂತರ ಶಿವಾಜಿಯು ಬಿಜಾಪುರಿ ಜೈಗೀರ್ದಾರನಾದ ಚಂದ್ರರಾವ್ ಮೋರೆಯಿಂದ ಜಾವಳಿ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ವಿಜಯಗಳನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಿದನು. ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಆದಿಲ್ ಷಾ ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ಸದೆಬಡಿಯಲು ಅಫ್ಜಲ್ ಖಾನ್ ಎಂಬ ಪ್ರಬಲ ಸೇನಾಪತಿಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು.
ಮಾತುಕತೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲು ಇಬ್ಬರೂ ನವೆಂಬರ್ 10, 1659 ರಂದು ಖಾಸಗಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಶಿವಾಜಿ ಇದು ಬಲೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರು ರಕ್ಷಾಕವಚವನ್ನು ಧರಿಸಿ ಮತ್ತು ಲೋಹದ ಹುಲಿ ಪಂಜವನ್ನು ಮರೆಮಾಚಿಕೊಂಡು ಸಿದ್ಧರಾಗಿ ಬಂದರು. ಅಫ್ಜಲ್ ಖಾನ್ ಶಿವಾಜಿಯ ಮೇಲೆ ಕಠಾರಿಯಿಂದ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದಾಗ, ಅವನ ರಕ್ಷಾಕವಚದಿಂದ ಅವನು ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು ಮತ್ತು ಶಿವಾಜಿ ಹುಲಿಯ ಪಂಜದಿಂದ ಅಫ್ಜಲ್ ಖಾನ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡನು. ನಾಯಕರಿಲ್ಲದ ಬಿಜಾಪುರಿ ತುಕಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಲು ಅವನು ತನ್ನ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಆದೇಶಿಸಿದ. ಸುಮಾರು 3000 ಬಿಜಾಪುರಿ ಸೈನಿಕರು ಮರಾಠಾ ಪಡೆಗಳಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರತಾಪಗಢ ಕದನದಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಗೆ ಗೆಲುವು ಸುಲಭವಾಯಿತು. ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಆದಿಲ್ ಷಾ ಮುಂದೆ ಕೊಲ್ಹಾಪುರ ಕದನದಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ ಜನರಲ್ ರುಸ್ತಮ್ ಜಮಾನ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿ ವಿಜಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದನು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸೇನಾಪತಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಓಡಿಹೋದನು.
ಮೊಘಲರೊಂದಿಗೆ ಘರ್ಷಣೆಗಳು
ಬಿಜಾಪುರಿ ಸುಲ್ತಾನರೊಂದಿಗಿನ ಶಿವಾಜಿಯ ಘರ್ಷಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ನಿರಂತರ ವಿಜಯಗಳು ಅವರನ್ನು ಮೊಘಲ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಔರಂಗಜೇಬನ ರೇಡಾರ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಂದವು. ಔರಂಗಜೇಬ್ ತನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಉದ್ದೇಶದ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಬೆದರಿಕೆಯಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಕಂಡನು ಮತ್ತು ಮರಾಠರ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದನು. 1957 ರಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯ ಜನರಲ್‌ಗಳು ಅಹಮದ್‌ನಗರ ಮತ್ತು ಜುನ್ನಾರ್ ಬಳಿ ಮೊಘಲ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಲೂಟಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಮುಖಾಮುಖಿಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಳೆಗಾಲದ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆದ ಯುದ್ಧದಿಂದ ಔರಂಗಜೇಬನ ಪ್ರತೀಕಾರವನ್ನು ತಡೆಯಲಾಯಿತು. ಔರಂಗಜೇಬನು ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಡೆಕ್ಕನ್ ಗವರ್ನರ್ ಶೈಸ್ತಾ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಅವನ ತಾಯಿಯ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪನಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದನು. ಶೈಸ್ತಾ ಖಾನ್ ಶಿವಾಜಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೃಹತ್ ದಾಳಿಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದನು, ಅವನ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದ್ದ ಹಲವಾರು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ರಾಜಧಾನಿ ಪೂನಾವನ್ನು ಸಹ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು. ಶಿವಾಜಿ ಶೈಸ್ತಾ ಖಾನ್‌ನ ಮೇಲೆ ರಹಸ್ಯ ದಾಳಿಯನ್ನು ನಡೆಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರತೀಕಾರ ತೀರಿಸಿಕೊಂಡನು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಗಾಯಗೊಳಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಪೂನಾದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಿದನು. ಶೈಸ್ತಾ ಖಾನ್ ನಂತರ ಶಿವಾಜಿಯ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ದಾಳಿಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಿದನು, ಕೊಂಕಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅವನ ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದನು. ತನ್ನ ಖಾಲಿಯಾದ ಖಜಾನೆಯನ್ನು ತುಂಬಲು, ಶಿವಾಜಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೊಘಲ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಸೂರತ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಮೊಘಲ್ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿದನು. ಕೋಪಗೊಂಡ ಔರಂಗಜೇಬನು 150,000 ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಮುಖ್ಯ ಜನರಲ್ ಜೈ ಸಿಂಗ್ I ಅನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಮೊಘಲ್ ಪಡೆಗಳು ಶಿವಾಜಿಯ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿ, ಹಣವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಕೊಂದರು. ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರಾಣಹಾನಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಶಿವಾಜಿ ಔರಂಗಜೇಬನೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಬರಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಜೂನ್ 11, 1665 ರಂದು ಶಿವಾಜಿ ಮತ್ತು ಜೈ ಸಿಂಗ್ ನಡುವೆ ಪುರಂದರ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು. ಶಿವಾಜಿ 23 ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಮೊಘಲ್ಗೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಿ 400000 ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ. ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಲು ತನ್ನ ಸೇನಾ ಪರಾಕ್ರಮವನ್ನು ಬಳಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಔರಂಗಜೇಬ್ ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ಆಗ್ರಾಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. ಶಿವಾಜಿ ತನ್ನ ಎಂಟು ವರ್ಷದ ಮಗ ಸಂಭಾಜಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಗ್ರಾಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದರು ಮತ್ತು ಔರಂಗಜೇಬನ ವರ್ತನೆಯಿಂದ ಮನನೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಹೊರಬಂದರು ಮತ್ತು ಮನನೊಂದ ಔರಂಗಜೇಬ್ ಅವರನ್ನು ಗೃಹಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಶಿವಾಜಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಬುದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಕುತಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿ ಸೆರೆಮನೆಯಿಂದ ಪಾರು ಮಾಡಿದ. ಅವರು ತೀವ್ರ ಅನಾರೋಗ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಾಗಿ ಅರ್ಪಣೆಯಾಗಿ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳ ಬುಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ವಾಹಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಂತೆ ವೇಷ ಧರಿಸಿ ತಮ್ಮ ಮಗನನ್ನು ಬುಟ್ಟಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟು, ಆಗಸ್ಟ್ 17, 1666 ರಂದು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ನಂತರದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಮೊಘಲ್ ಸರ್ದಾರ್ ಜಸ್ವಂತ್ ಸಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ನಿರಂತರ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯಿಂದ ಮೊಘಲ್ ಮತ್ತು ಮರಾಠರ ಹಗೆತನವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಶಾಂತಿಯು 1670 ರವರೆಗೆ ಇತ್ತು, ನಂತರ ಶಿವಾಜಿ ಮೊಘಲರ ವಿರುದ್ಧ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಪರಾಧವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಮೊಘಲರು ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ್ದ ತನ್ನ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಮರಳಿ ಪಡೆದರು.
ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಮತ್ತು ವಿಜಯಗಳು
ಪೂನಾ ಮತ್ತು ಕೊಂಕಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಕಷ್ಟು ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ, ಶಿವಾಜಿಯು ರಾಜನ ಬಿರುದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಹಿಂದೂ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನು, ಅದು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಜೂನ್ 6, 1674 ರಂದು ರಾಯಗಢದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮರಾಠರ ರಾಜರಾಗಿ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಮಾಡಿದರು. ಸುಮಾರು 50,000 ಜನರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪಂಡಿತ್ ಗಾಗಾ ಭಟ್ ಅವರು ನೆರವೇರಿಸಿದರು. ಅವರು ಛತ್ರಪತಿ (ಪರಮ ಸಾರ್ವಭೌಮ), ಶಕಕರ್ತ (ಯುಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದವರು), ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಕುಲವಂತರು (ಕ್ಷತ್ರಿಯರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು) ಮತ್ತು ಹೈಂದವ ಧರ್ಮೋಧಾರಕ (ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪಾವಿತ್ರ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುವವನು) ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು.
ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದ ನಂತರ, ಶಿವಾಜಿಯ ನಿರ್ದೇಶನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮರಾಠರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಡೆಕ್ಕನ್ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಲು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ವಿಜಯದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಖಾಂದೇಶ್, ಬಿಜಾಪುರ, ಕಾರವಾರ, ಕೊಲ್ಕಾಪುರ, ಜಂಜಿರಾ, ರಾಮನಗರ ಮತ್ತು ಬೆಳಗಾವಿಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿ ದೊರೆಗಳಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವೆಲ್ಲೂರು ಮತ್ತು ಗಿಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ತಂಜಾವೂರು ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಮೇಲಿನ ಹಿಡುವಳಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಲ ಸಹೋದರ ವೆಂಕೋಜಿಯೊಂದಿಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಬಂದರು. ಸ್ಥಳೀಯ ಹಿಂದೂ ದೊರೆಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಡೆಕ್ಕನ್ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಏಕೀಕರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ಮೊಘಲರಂತಹ ಹೊರಗಿನವರಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಅವರ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು.
ಸಾವು ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ
ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರು 52 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಏಪ್ರಿಲ್ 3, 1680 ರಂದು ರಾಯಗಡ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಕರುಳಿನ ಸಡಿಲತೆಯ ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು . ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಸಂಭಾಜಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂರನೇ ಸಂಗಾತಿಯಾದ ಸೋಯರಾಬಾಯಿ ಅವರ 10 ವರ್ಷದ ಮಗು ರಾಜಾರಾಂ ಅವರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹಾದುಹೋದ ನಂತರ ಪ್ರಗತಿಯ ವಿವಾದವು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಸಂಭಾಜಿ ಯೌವನಸ್ಥ ರಾಜಾರಾಂನನ್ನು ಹೊರಹಾಕಿದನು ಮತ್ತು ಜೂನ್ 20, 1680 ರಂದು ಸ್ವತಃ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದನು. ಶಿವಾಜಿಯ ಮರಣದ ನಂತರ ಮೊಘಲ್-ಮರಾಠ ಘರ್ಷಣೆಗಳು ಮುಂದುವರೆದವು ಮತ್ತು ಮರಾಠರ ತೇಜಸ್ಸು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕುಸಿಯಿತು. ಹೇಗಾದರೂ, ಮರಾಠರ ಹಿರಿಮೆಯನ್ನು ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಯುವಕ ಮಾಧವರಾವ್ ಪೇಶ್ವಾ ಇದನ್ನು ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡರು.
FAQ
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು?
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: ಸಂಭಾಜಿ, ರಾಜಾರಾಂ, ಶಂಭಾಜಿ, ಮತ್ತು ಸಂಬಾಜಿ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: ತಾರಾಬಾಯಿ ಮತ್ತು ಜಿಜಿ ಬಾಯಿ.
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜರ ಅರ್ಥವೇನು?
ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಮಹಾರಾಜ್ ಎಂದರೆ “ಶ್ರೇಷ್ಠ ನಾಯಕ”.
ಇತರೆ ವಿಷಯಗಳು :
ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ
